ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΡΩΣΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ - ΔΩΔΕΚΑ ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΑΡΧΕΣ

Μέσα ἀπὸ τὰ κείμενα τοῦ τόμου ἐξετάζονται πτυχὲς τῶν σχέσεων τῶν Ἑλλήνων μὲ τοὺς Ρώσους σὲ μία περίοδο ποὺ ἐκκινεῖ ἀπὸ τὰ χρόνια τοῦ Πέτρου καὶ καταλήγει στὶς παραμονὲς τῆς Ἐπανάστασης. Σὲ αὐτὰ μελετῶνται τόσο ἡ δράση τῆς ρωσικῆς διπλωματίας καὶ τῶν πολλῶν καὶ διαφόρων ρωσόφιλων πυρήνων μέσα στὴν Ὀθωμανικὴ Αύτοκρατορία ἀνάμεσα στοὺς Ἕλληνες ὅσο καὶ ἡ δράση διαφόρων Ἑλλήνων ποὺ μετέβησαν στὴν Ρωσία καὶ ἐργάστηκαν γιὰ αὐτήν, εἴτε ἐκτὸς εἴτε ἐντὸς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Δίνεται ἔτσι τὸ πλαίσιο καὶ τὸ ἰδεολογικὸ κλίμα μέσα ἀπὸ τὸ ὁποῖο γεννήθηκε τὸ Ρωσικὸ Κόμμα, τὸ μόνο αὐτοφυὲς κόμμα ἀνάμεσα στοὺς Ἕλληνες ἀπὸ τὰ ξενικά, τὰ ὁποῖα κυριάρχησαν στὴν πολιτικὴ ζωὴ τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους μέχρι τὸν Κριμαϊκὸ Πόλεμο.

            Ἡ αἰτία ποὺ γέννησε τὴν ἀγάπη τῶν Ἑλλήνων γιὰ τὴν Ρωσία δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν κοινὴ ὀρθόδοξη πίστη καὶ τὸν πατριωτισμὸ τῶν Ἑλλήνων, οἱ ὁποῖοι διέβλεπαν ὅτι μόνο μὲ τὴν παρέμβαση τῆς Ρωσίας θὰ μποροῦσαν νὰ ἀπελευθερωθοῦν ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Αὐτὸς ὁ πόθος γιὰ ἐλευθερία ὁδήγησε φυσικὰ τοὺς περισσότερους Ἕλληνες στὴν ρωσοφιλία, παρότι δὲν παραγνωρίζουμε καὶ τὴν συνειδητὴ καὶ ὀργανωμένη προσπάθεια τῶν Ρώσων νὰ αὐξήσουν τὴν ἐπιρροή τους ἀνάμεσα στοὺς ὀρθοδόξους τῶν Βαλκανίων. Οἱ πολεμικὲς συγκρούσεις μὲ τοὺς Ὀθωμανοὺς κατὰ τὸν 18ο αἰώνα καὶ οἱ σχετικὲς συνθῆκες κατέστησαν τὴν Ρωσία κυριολεκτικὰ προστάτη τῶν Ὀρθοδόξων στὴν ἐπικράτεια τοῦ σουλτάνου καὶ ἐπιβεβαίωσαν στοὺς Ἕλληνες τὴν πεποίθηση πὼς ἡ Ρωσία ἦταν ἡ μόνη δύναμη στὴν ὁποία μποροῦσαν νὰ προσβλέπουν.