"Αυτό το παιδί μια μέρα θα φτάσει πολύ ψηλά!"
Πόσες φορές έχεις ακούσει να λέει κάποιος αυτή τη φράση;
Σκέφτηκες ποτέ πως οι προσδοκίες που έχουν οι άλλοι για εσένα, επηρεάζουν στην πράξη την απόδοση σου;
Όταν ένας δάσκαλος έχει υψηλές προσδοκίες από κάποιον μαθητή, τότε αποδεδειγμένα φαίνεται να αυξάνεται η απόδοση του μαθητή, ακόμα και όταν ο δάσκαλος προσπαθεί να το κρύψει.
Το ίδιο ισχύει και στη σχέση μεταξύ προϊσταμένου και υφισταμένου.
Η συγκεκριμένη θεωρία ονομάζεται "Φαινόμενο του Πυγμαλίωνα" ή αλλιώς "Ο Νόμος της αυτοεκπληρούμενης προφητείας".
Πρόκειται για παιδαγωγική-εκπαιδευτική θεωρία, η οποία όμως έχει εφαρμογή ακόμα και σε εργασιακά περιβάλλοντα.
Πώς ξεκίνησε όμως;
Το πείραμα του Rosenthal...
Το 1968 στην Αμερική, ένας ψυχολόγος του Harvard με το όνομα Robert Rosenthal, προσέγγισε τον διευθυντή ενός δημοτικού σχολείου (L. Jacobson), με σκοπό να διεξάγουν ένα μη λεκτικό τεστ νοημοσύνης.
Ονόμασαν το τεστ "The Harvard Test of Inflected Acquisition" και το εφάρμοσαν σε 18 τάξεις. Υποτίθεται πως αυτό το τεστ θα έδειχνε ποια παιδιά είχαν υψηλό δείκτη νοημοσύνης και προορίζονταν για να γίνουν ιδιοφυΐες..
Στη συνέχεια με εντελώς τυχαίο τρόπο επέλεξαν το 20% των παιδιών των 18 τάξεων, και είπαν στους δασκάλους τους πως αυτά τα παιδιά θα "άνθιζαν" μέσα στους επόμενους 8 μήνες που θα ολοκληρωνόταν η σχολική χρονιά. Φυσικά δεν ανέφεραν ποτέ ότι η επιλογή έγινε τυχαία και δεν βασίστηκε σε πραγματικά αποτελέσματα..
Με αυτό τον τρόπο οι προσδοκίες των δασκάλων αυξήθηκαν, καθώς ήταν σίγουροι πως αυτά τα παιδιά θα διαπρέψουν.
Παρά το γεγονός ότι οι μαθητές δεν ενημερώθηκαν ποτέ για τα αποτελέσματα τους, η σιγουριά των δασκάλων μεταδόθηκε κατά κάποιο τρόπο, με αποτέλεσμα το τυχαίο αυτό δείγμα μαθητών να διαπρέψει, όταν εξετάστηκε σχεδόν ένα χρόνο αργότερα στο ίδιο ακριβώς τεστ.
Το τεστ έγινε ξανά μετά από δύο χρόνια και τα παιδιά αυτά εξακολουθούσαν να έχουν το προβάδισμα, σε σχέση με τα υπόλοιπα, για τα οποία δεν έγινε καμία πρόβλεψη σχετικά με την νοητική τους εξέλιξη.
Σκοπός του πειράματος ήταν να αποδείξει πως η πραγματικότητα, μπορεί να επηρεαστεί από τις προσδοκίες των άλλων και το αποτέλεσμα δικαίωσε πανηγυρικά τους δύο ερευνητές. Από τότε ακολούθησαν πολλές έρευνες και βρέθηκαν κι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τους δασκάλους και τους οδηγούν να σχηματίσουν θετική γνώμη για ένα παιδί και να το βοηθήσουν περισσότερο από ένα άλλο, όπως για παράδειγμα η εξωτερική εμφάνιση.
Πώς το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα επηρεάζει την απόδοση σου;
Το παραπάνω φαινόμενο του Πυγμαλίωνα έχει άμεση σχέση με την ψυχολογική θεωρία της "Αυτοεκπληρούμενης προφητείας", η οποία υποστηρίζει ότι όταν κάποιος έχει μία συγκεκριμένη άποψη για κάποιον άλλο, ο οποίος βρίσκεται στο ίδιο περιβάλλον και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, τελικά ο δεύτερος καταλήγει να συμπεριφέρεται σύμφωνα με την αντίληψη του πρώτου.
Αν για παράδειγμα ο προϊστάμενος σου με τη συμπεριφορά του, δείχνει ότι έχει υψηλές προσδοκίες και σε εμπιστεύεται, αυτό σε οδηγεί στο να βελτιώνεις την απόδοση σου συνεχώς!
Αυτός ο νόμος της αυτοεκπληρούμενης προφητείας είναι πολύ σημαντικός και αν αναλογιστούμε πόσο οι στερεοτυπικές απόψεις μας, επηρεάζουν τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μας, θα καταλήξουμε στο γεγονός ότι όλοι μας πρέπει να καταλήγουμε σε συμπεράσματα πολύ προσεκτικά, ειδικά όσον αφορά άλλα άτομα του περιβάλλοντος μας.
Πώς προέκυψε το όνομα...
Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ο Πυγμαλίωνας ήταν ο Βασιλιάς της Κύπρου, ο οποίος ερωτεύθηκε ένα όμορφο γυναικείο άγαλμα, που ο ίδιος είχε κατασκευάσει από ελεφαντόδοντο. Ανήμπορος να αγαπήσει άλλον άνθρωπο, ο Πυγμαλίων έκανε έκκληση στην Αφροδίτη, τη θεά του έρωτα, να δώσει ζωή στο άγαλμα, τη Γαλάτεια. Η Αφροδίτη πραγματοποίησε την ευχή του, το ζευγάρι παντρεύτηκε και απέκτησε έναν γιό, τον Πάφο. Από εκεί θεωρείται ότι προήλθε και το όνομα της ομώνυμης Κυπριακής πόλης.
Τι προτείνω να κάνεις:
- Πρόσεχε τι λες στον εαυτό σου: Το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα και η θεωρία της "αυτοεκπληρούμενης προφητείας" ισχύουν και σε αυτή την περίπτωση, καθώς τα εσωτερικά σου πιστεύω παίζουν σημαντικό ρόλο στη νοοτροπία και τις πράξεις σου, τα οποία στη συνέχεια, καθορίζουν την απόδοσή σου. Αν για παράδειγμα λες ότι δεν έχεις καλή μνήμη, ο εγκέφαλος σου θα κάνει τα πάντα για να το επιβεβαιώσει!
- Υιοθέτησε τη Νοοτροπία Ανάπτυξης: Ο αναπτυξιακός τρόπος σκέψης δηλώνει ότι μπορείς να κάνεις τα πάντα αρκεί να αφιερώσεις την κατάλληλη ποσότητα προσπάθειας και χρόνου με έναν αποτελεσματικό τρόπο. Μόλις το κάνεις οι προσδοκίες που έχεις από τον εαυτό σου θα είναι αμέσως υψηλότερες, με αποτέλεσμα την αυξημένη απόδοσή σου.
- Επαναπροσδιόρισε τις προσδοκίες που έχεις από τους άλλους: Τώρα ξέρεις ότι οι προσδοκίες σου, μπορούν πραγματικά να επηρεάσουν την απόδοση των άλλων. Σκέψου την οικογένειά σου, τους φίλους και τους συναδέλφους σου, και εντόπισε τι περιμένεις από αυτούς. Ειδικά αν είσαι γονιός ή δάσκαλος, ο ρόλος σου είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την ανάπτυξη του χαρακτήρα και της προσωπικότητας ενός παιδιού, επηρεάζοντας και όλη τη μετέπειτα ζωή του. Βάλε λοιπόν τον πήχη ψηλά, έχοντας όμως κατά νου, ότι υπερβολικές προσδοκίες, μπορεί να οδηγήσουν σε αντίθετα αποτελέσματα.
- Μάθε πως να μαθαίνεις: Κατακτώντας αυτή τη δεξιότητα η μάθηση γίνεται ευκολότερη και πιο αποτελεσματική. Έτσι θα βελτιώνεσαι συνεχώς, ανεβάζοντας τις προσδοκίες που έχεις από τον εαυτό σου και κατά συνέπεια και την απόδοση σου!
Αν βρήκες χρήσιμο αυτό που μόλις διάβασες, προώθησε το σε κάποιον που σε ενδιαφέρει... άλλωστε η γνώση έχει αξία, μόνο όταν τη μοιράζεσαι!
Μπορείς επίσης να βρεις κι άλλα άρθρα μου εδώ.
Μέχρι την επόμενη φορά, να είσαι πολύ καλά!